TOK SELEHOR MEMBUKA PONDOK DAN MENGAJAR KITAB "HIKAM" (VI)
Memulai perjuangan di bidang ilmu, Tok Selehor membuka pusat pengajian pondoknya di atas tanah milik ayahnya di tepi sungai Selehor, merupakan satu tempat yang pada masa dahulu sebagai munasabah, kerana jalan utama orang ketika itu ialah melalui jalan sungai. Ertinya, kalau mengikut keadaan hari ini, sungai dahulu merupakan jalan raya atau lebuhraya yang menjadi laluan utama pengangkutan awam. Tok Selehor telah membina pondoknya pada tahun 1340 Hijrah / 1921 Masehi di situ.
Pembinaan dan pembukaan pondok pengajian sekali gus di kelilingi oleh binaan penempatan para pelajar dan penduduk kampung Sehehor menjadikan kampung tersebut masyhur. Sehingga nama beliau pun dipanggil dengan sempena kampung tersebut (Tok Selehor).
Pendorong kuat yang membina semangat Tok Selehor ialah hadis bahawa, tiada seorang ALIM yang keluar untuk menuntut ilmu dan diikuti mengajarnya serta melakukan usaha-usaha lain bagi mempertahankan ilmu daripada pupus, melainkan orang bertindak demikian dianggap sebagai pejuang (mujahid) yang pergi berjuang di jalan Allah (fisabilillah).
Hadis riwayat Imam at-Tabrani, dari Abu Ar-Rudain RA meriwayat bahawa Rasulullah SAW bersabda; Tiada suatu kaum yang berkumpul mengadap (mempelajari) kitab Allah (Al-Quran atau hadis atau kitab-kitab agama) dan saling mempelajarinya, nescaya mereka itu menjadi tetamu Allah dan diliputi (dipayungi) oleh para malaikat sehingga mereka berdiri (usai dari majlis itu) atau mereka berbual-bual (bercakap-cakap) hal-hal lain (selain daripada topik ilmu yang sedang dipelajari). Tiada seorang yang keluar untuk menuntut ilmu kerana khuatir ilmu itu akan musnah (dengan kematian ulama) atau dia membukukannya (mencatit atau mencetak kitab) kerana khuatir ilmu akan hilang (jika tidak dibukukan), melainkan (orang bertindak demikian) dianggap sebagai pejuang (mujahid) yang pergi berjuang di jalan Allah (fisabilillah)
Dalam hal ini, Tok Selehor dianggap salah seorang ulama yang memainkan peranan penting dalam memperkembangkan ilmu pengajian Islam melalui penubuhan pondok. Inilah antara hasil daripada beliau menuntut ilmu tidak kurang daripada 30 tahun.
Dalam pengajarannya, selain ilmu tauhid dan fiqh, beliau lebih menekankan ilmu Tasawuf dengan menjadikan kitab Hikam Syeikh Ibnu Atha'illah al-Sakandari sebagai rujukan utama dan juga kitab-kitab karangan Imam Al-Gahzali. Selepas beberapa tahun, pondok tersebut semakin dikenali dan berkembang sehingga ramai yang datang menuntut ilmu di situ. Pelajar-pelajar pondok Tok Selehor bukan sahaja terdiri dari masyarakat tempatan, bahkan ada yang datang dari Johor, Melaka, Pulau Pinang, Pahang, Palembang, Jawa, Siak dan sebagainya.
Pelajaran (ilmu) yang diajar oleh Tok Selehor kepada murid-muridnya sama seperti tok-tok guru pondok yang lain juga seperti feqah, tauhid, tasawuf, hadith, tafsir, nahu, sorof, usul fiqh, ilmu mustolahul hadith dan sebagainya. Tetapi yang paling diminati dan menjadi fokus pengajarannya dan pengamalannya ialah di bidang ilmu tasauf, iaitu kitab Hikam karangan Ibnu Athoillah yang telah dijawikan (diterjemahkan ke dalam bahasa Melayu) oleh Tok Ku Pulau Manis, Terengganu, dan juga kitab karangan Imam Al-Ghazali.
Mengikut cerita Tuan Guru Haji Abdul Kadir Pondok Gaal yang merupakan murid kepada Tok Selehor, sesiapa yang mendengar pengajaran dan kuliah Tok Selehor berasa tidak jemu-jemu sekali walaupun diulang berkali-kali. Kisah ini diceritakan oleh Ustaz Haji Zakaria Awang, Mudir Madrasah Diniah Ahmadiah, Batu 10, Cheras, beliau murid kepada Tuan Guru Haji Abdul Kadir, yang dipetik daripada cerita gurunya itu.
Kecenderungan Tok Selehor terhadap ilmu tasawwuf dalam sistem pengajian pondok yang didirikannya adalah kerana beliau sangat menekankan penyucian hati atau tazkiyyah al-nafs. Hal ini terbukti apabila beliau membina sebuah tempat beribadah kepada Allah yang khusus di dalam kawasan perkuburan berhampiran pondoknya yang kini dikenali sebagai Tanah Perkuburan Kok Pasir.
Ia merupakan tempat suluk dan dibina sama saiz dengan kubur untuk memastikan hatinya tidak menjadi sombong dan riak dengan kemasyhurannya serta untuk sentiasa mengingatkan mati. Mengingati mati bagi Tok Selehor bukan suatu yang membawa kepada jumud sehingga meninggalkan segala keperluan dunia (sebagai alat) dan menjauhi masyarakat. Sebaliknya, dengan mengingati mati, Tok Selehor makin prograsif dan dinamik dan melayari kehidupan di dunia.
Catatan: Ibnu Majid
Subscribe
Dhomir TV
