SEKOLAH TEMPAT BELAJAR ATAU TEMPAT BERBAHAYA?
Oleh Jais Abdul Karim, Presiden Pemerhati Rasuah Malaysia (MCW)
Isu jenayah yang berlaku di sekolah bukan sekadar berita sensasi. Ia menggugat asas kepercayaan masyarakat terhadap sistem pendidikan — tempat yang sepatutnya menjadi ruang paling selamat untuk anak-anak belajar, membina akhlak, dan mengasah masa depan. Apabila berlaku kejadian seperti rogol, buli atau keganasan di sekolah, persoalan utama bukan hanya siapa bersalah, tetapi juga di mana silapnya sistem yang membenarkan perkara ini berulang.
Baru-baru ini, keputusan Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) untuk membenarkan pelajar yang dituduh dalam kes jenayah berat menduduki peperiksaan SPM menimbulkan pelbagai reaksi. Ada yang memuji pendekatan berperikemanusiaan, dan ada pula yang melihatnya sebagai keputusan yang berisiko menghantar isyarat salah kepada masyarakat.
Antara “Hak Pendidikan” dan “Tanggungjawab Awam”
Tidak dapat dinafikan, setiap pelajar mempunyai hak untuk belajar dan menduduki peperiksaan. Prinsip “innocent until proven guilty” — tidak bersalah sehingga dibuktikan bersalah — adalah asas dalam undang-undang moden. Namun, prinsip ini perlu ditimbang dengan kepentingan awam, keadilan kepada mangsa, dan keperluan menjaga integriti institusi pendidikan.
Jika seorang penjawat awam yang dituduh di mahkamah boleh digantung tugas sementara menunggu keputusan, bukankah wajar prinsip yang sama diterapkan terhadap pelajar yang menghadapi pertuduhan jenayah berat? Penggantungan sementara bukan bentuk hukuman, tetapi langkah berjaga-jaga untuk memastikan sistem kekal berintegriti dan adil kepada semua pihak.
Simptom Bukan Punca
Kita perlu berani mengakui bahawa kejadian jenayah di sekolah mungkin bukan kes terpencil, tetapi tanda kepada masalah sistemik. Sistem pendidikan kita kini terlalu menumpukan pada pencapaian akademik, namun kurang memberi perhatian kepada pendidikan nilai, akhlak dan integriti.
Budaya buli, penyalahgunaan kuasa di kalangan pelajar senior, sikap lepas tangan pentadbir, dan kekurangan pemantauan disiplin adalah antara faktor yang membuka ruang kepada tragedi. Ketika pelajar melihat bahawa pelanggaran disiplin kecil dibiarkan, mereka belajar bahawa kesalahan besar juga boleh diabaikan.
Keputusan Yang Mengundang Kesan
Apabila pelajar yang dituduh dalam kes berat dibenarkan menduduki peperiksaan tanpa langkah pengasingan atau pengawasan khas, mesej yang sampai kepada masyarakat ialah pelanggaran undang-undang tidak membawa kesan segera. Ini bukan sekadar isu persepsi, tetapi isu keadilan moral dan sosial.
Tindakan membenarkan mereka menduduki peperiksaan di pusat khas dengan pengawasan polis mungkin jalan tengah yang lebih wajar. Ia tidak menafikan hak pendidikan, namun tetap menghormati sensitiviti mangsa dan keluarga. Dalam erti kata lain, ia menunjukkan bahawa keadilan dan empati boleh berjalan seiring.
Kelemahan Komunikasi Krisis
Satu lagi kelemahan ketara yang sering dilihat dalam banyak isu berkaitan KPM ialah pengurusan komunikasi awam. Dalam dunia digital, kelewatan atau ketidakjelasan maklumat hanya menambah kemarahan rakyat. Jawapan seperti “isu ini dibincang dalam jawatankuasa” bukan lagi memadai. Masyarakat mahukan penjelasan jujur, tepat dan segera.
Kementerian harus menunjukkan bahawa ia faham keresahan ibu bapa, menghormati undang-undang, dan pada masa yang sama berpegang pada nilai kemanusiaan. Ketelusan dalam komunikasi bukan tanda kelemahan — ia tanda tanggungjawab.
Peranan Sekolah Sebagai Institusi Amanah
Sekolah bukan sekadar tempat menulis nota dan menjawab peperiksaan. Ia adalah institusi amanah yang membentuk manusia. Guru, pengetua dan pegawai KPM bukan hanya pelaksana dasar tetapi penjaga nilai.
Apabila berlaku kejadian jenayah di sekolah, seluruh sistem mesti bertindak — bukan sekadar menghukum pelaku, tetapi menilai semula budaya dan persekitaran sekolah. Adakah pelajar dilatih untuk menghormati batas? Adakah guru diberi ruang melapor tanpa takut tekanan? Adakah sistem disiplin kita benar-benar mendidik atau sekadar menghukum?
Kita tidak boleh menormalisasikan kejahatan atas nama simpati atau prosedur. Keprihatinan tanpa prinsip akan merosakkan keadilan; keadilan tanpa empati pula akan membunuh kemanusiaan.
Keadilan Untuk Mangsa
Kita sering berbicara tentang masa depan pelaku, tetapi jarang sekali kita mendengar tentang masa depan mangsa. Mangsa dan keluarganya menanggung trauma seumur hidup. Melihat pelaku diberikan keistimewaan seperti menduduki peperiksaan dalam keadaan tenang boleh mencederakan semula emosi mereka.
Dalam menegakkan prinsip kemanusiaan, kita tidak boleh membiarkan mangsa merasa bahawa keadilan tidak berpihak kepada mereka. Rasa percaya kepada sistem hanya boleh dipulihkan apabila mangsa dilihat dilindungi — bukan dilupakan.
Perlu Pembaharuan Nilai dan Tatakelola
MCW berpandangan bahawa sudah tiba masanya KPM melaksanakan reformasi nilai dan tatakelola di sekolah. Ini termasuk:
1. Dasar integriti pelajar dan guru yang lebih tegas, termasuk kod etika jelas dalam menangani kes jenayah.
2. SOP pengurusan krisis sekolah, termasuk komunikasi dengan ibu bapa dan media.
3. Latihan integriti dan akhlak secara berkala kepada guru, kaunselor dan pelajar.
4. Peranan pihak luar, termasuk NGO seperti MCW, SPRM, dan universiti untuk menjadi rakan strategik dalam membina budaya integriti di sekolah.
Kesimpulan
Setiap kali tragedi berlaku di sekolah, masyarakat menuding jari kepada individu. Namun hakikatnya, masalah sebenar ialah sistem yang longgar dan budaya yang permisif.
MCW menyeru agar Kementerian Pendidikan Malaysia menilai semula pendekatan terhadap isu-isu disiplin dan jenayah pelajar dengan keseimbangan antara hak dan tanggungjawab.
Sekolah mesti kembali menjadi tempat paling selamat — bukan sahaja untuk belajar, tetapi untuk membentuk manusia berprinsip, berakhlak dan berintegriti.
Kerana jika sekolah gagal melahirkan generasi beramanah, maka kita sedang menyiapkan masa depan yang akan diurus oleh mereka yang tidak tahu membezakan simpati dan integriti.
(Artikel ini merupakan pendapat peribadi penulis semata-mata dan tidak mewakili BebasNews.)
Sumber: bebasnews.my
Subscribe
Dhomir TV
